Jak działa mózg?

Dwie rzeczy denerwowały mnie szczególnie w mieszkaniu, do którego się wprowadziliśmy. Latem przez 2 tygodnie z kranu leciała tylko zimna woda. (Ostatecznie da się przeżyć, można ugotować jedzenie, jakoś się umyć…ale na samą myśl o tym robi mi się…brrr…) Kiedy już wracała gorąca woda, można było pomyśleć o ciepłym prysznicu. Pomyśleć, bo wtedy pojawiał się drugi problem, funkcjonowanie starego kranu, z kurkami, które były rozregulowane. Ustawienie jednostajnej temperatury wody graniczyło z cudem. Po pewnym czasie nauczyliśmy sobie jakoś radzić. Ostatecznie kupiliśmy nową baterię, nareszcie skończyły się kłopoty z prysznicem. Zaczęliśmy planować urlopy w czasie prac konserwacyjnych, by omijać braki w dostawie ciepłej wody.

Mózg w funkcjonowaniu można przyrównać do działania kranu.

Zdaję sobie, że porównanie wymaga sporo wyobraźni 😉

Dopływ zimnej wody w kranie to symbol mózgu gadziego. Pozwala na przeżycie przez zaspokojenie podstawowych potrzeb.

Mózg gadzi aktywuje zachowania instynktowne związane z przetrwaniem. W sytuacji dużego stresu, przejmuje dowodzenie, by człowiek skupił się wyłącznie na kwestii zachowania życia.  Inicjuje podstawowe funkcje organizmu potrzebne do podtrzymania życia:

  • głód
  • trawienie/wydalanie
  • oddychanie
  • krążenie
  • temperaturę ciała
  • ruch, postawę i równowagę
  • instynkty terytorialne
  • reakcję na potencjalne zagrożenie „uciekaj albo walcz”
  • filtruje zewnętrzne sygnały, kontrolując w ten sposób poziom uwagi
  • przechowuje wyuczone i stopniowo zautomatyzowane wzorce ruchowe

 

Dopływ gorącej wody będzie symbolizował kolejny obszar, mózg ssaczy ( inaczej mózg emocjonalny lub układ limbiczny )

Mózg ssaczy odpowiada za:

  • radość
  • złość
  • strach
  • stres spowodowany rozłąką
  • opiekę i wychowywanie
  • zdolność uczenia
  • skłonność do eksploracji
  • pamięć ( pamieć krótkotrwała, odpowiada za nią głównie hipokamp )
  • opisuje doświadczenia jako groźne lub bezpieczne ( ciało migdałowate)
  • pożądanie seksualne u dorosłych, u dzieci ten system nie jest rozwinięty.

Inicjuje powstanie silnych emocji, które muszą być kontrolowane przez mózg racjonalny.

Pomaga też kontrolować prymitywne odruchy walki i ucieczki, powstające w mózgu gadzim. Ciało migdałowate decyduje czy zagrożenie jest realne i przekazać kontrolę do pnia mózgu (” wyłącza” racjonalne myślenie, liczy się walka lub ucieczka, mózg gadzi ). Jeśli zdecyduje, że nie ma zagrożenia mózg racjonalny może ocenić i przeanalizować sytuację.

Żeby regulować temperaturę wody i korzystać w pełni z jej dobrodziejstw, potrzebujemy dobrze działającej baterii. Mózg racjonalny wraz z lewą i prawą półkulą będzie symbolizowany przez kran.

Mózg racjonalny, zwany jest też płatami czołowymi. Kora i płaty czołowe otulają inne części mózgu (mózg ssaków, mózg gadów).

Funkcje mózgu racjonalnego:

  • twórczość i wyobraźnia
  • rozwiązywanie problemów
  • podejmowanie decyzji
  • rozumowanie i zdolność do refleksji
  • porządkowanie rzeczywistości, na podstawie doświadczenia
  • samoświadomość
  • życzliwość, empatia i troskliwość

Płaty czołowe są częścią mózgu na którą ma wpływ wychowanie zwracające uwagę na emocje. Sposoby wychowywania dziecka, reakcje rodziców na jego zachowanie, mają wpływ która część mózgu będzie najczęściej aktywowana i jakie połączenia będą najsilniejsze.

„Ta część mózgu umożliwia ludziom ich największe osiągnięcia, lecz w odcięciu od zajmujących się społecznymi emocjami ośrodków mózgu ssaków, jest również odpowiedzialna za przejawy okrucieństwa.” M. Sunderland

Dwie półkule mózgu odpowiadają za inne funkcje, jednak współpraca miedzy nimi jest niezbędna. ( Za przepływ informacji miedzy półkulami odpowiada ciało modzelowate, które jest częścią mózgu ssaczego, jest ono wrażliwe na stres.)

Ci ludzie, którzy częściej posługują się lewą półkulą uważani są za działających bardziej logicznie, w oparciu o analizę werbalną, racjonalną i chronologiczną. Skupiają się na formułowaniu i wypowiadaniu myśli słowami. Można to przyrównać do tych, którzy wolą orzeźwiający chłodny prysznic.
Fani gorących kąpieli mogą symbolizować ludzi bardziej prawopółkulowych. Prawa półkula, zwana jest intuicyjną, odbiera informacje pozawerbalne, działa intuicyjnie, odbiera uczucia i wspomnienia wizualne, pozwala na syntezę, ogląd całości. Istotny jest dla nich pozawerbalny przekaz, ton i modulacja głosu.

W bardzo skomplikowanym procesie funkcjonowania mózgu najważniejsze jest to by wszystkie jego części mogły komunikować się i działać bez przeszkód.

Jeśli przepływ informacji jest blokowany i zaburzona jest równowaga, mamy problemy z osiąganiem zamierzonych celów i ogólnym poczuciem szczęścia.
Na niektóre czynniki nie mamy wpływu, np. niektóre choroby, środowisko w jakim zostaliśmy wychowani. Jednak wiele w funkcjonowaniu naszego mózgu zależy od nas samych. Możemy zrozumieć pewne zasady, zmienić myślenie, może środowisko i wyćwiczyć nasz mózg jak ma reagować na przeszłe i obecne wydarzenia.

Na naukę nigdy nie jest za późno 😉  Jak zwykle wszystko zaczyna się od pierwszego kroku.

zródło:
Helga Baureis, Claudia Wagenmann, „Pomóż dziecku w nauce przez ćwiczenia ruchowe.”Margot Sunderland, „Mądrzy rodzice”

 

 

Bożena Burzyńska